काठमाडौं, ३ वैशाख
विद्यालय तहको पाठ्यपुस्तक छपाइ गर्दै आएको जनक शिक्षा सामग्री केन्द्र (जशिसाके) ले कागज अभावका कारण आवश्यक पर्ने पाठ्यपुस्तक वैशाख महिनामा छपाइ गर्न नसक्ने जनाएको छ । १ देखि १० कक्षासम्मका लागि अझै ५० लाख थान पाठ्यपुस्तक छपाइ गर्न बाँकी छ । आवश्यक पाठ्यपुस्तक छापिसक्न र यसको सम्पूर्ण विवरण पेस गर्न केन्द्रीय पाठ्यपुस्तक अनुगमन समितिले केन्द्रलाई आगमी बिहीबारसम्मको समयसीमा दिएको छ ।
‘कागज अभावका कारण जशिसाकेले यो महिनाभित्र आवश्यक परिमाणका पाठ्यपुस्तक छापिसक्ने अवस्था छैन,’ प्रबन्ध सञ्चालक अनिलकुमार झाले भने । शिक्षा पत्रकार सञ्जाल (इजोन)ले मंगलबार आयोजना गरेको अन्तरक्रिया कार्यक्रममा प्रबन्ध सञ्चालक झाले व्यवस्थापनको कमजोरी र कागज अभावका कारण समयमै आवश्यक परिमाणमा पाठ्यपुस्तक छाप्न नसकिएको स्वीकार गरे ।
बाबा पेपर मिल्सबाट कागज खरिद गरिरहेको बताउँदै उनले भने, ‘सो कम्पनीले उपलब्ध गराउँदै आएको कागजबाट दैनिक १२ घन्टा मात्र छपाइ गर्न पुग्छ ।’ लोडसेडिङका कारण बाबा पेपर मिल्सले दैनिक ३० मेट्रिक टन कागज दिन नसक्दा समस्या देखिएको हो । शिक्षा विभागका उपनिर्देशक राकेश श्रेष्ठले जशिसाकेले जेठ दोस्रो सातासम्म विद्यालय तहका लागि आवश्यक पर्ने पाठ्यपुस्तक छपाइ गर्ने तथ्यांक दिँदै आएको भए पनि सोहीअनुसार छपाइ हुन नसकेको बताए । केन्द्रले छपाइ गर्न नसकेका कारण यसको विकल्प खोजी गर्न आवश्यक रहेको बताउँदै उपसचिव श्रेष्ठले भने, ‘वैशाख २ गते विद्यालय जाँदा हरेक विद्यार्थीको हातमा पाठ्यपुस्तक हुनुपर्दछ भन्ने मान्यता हो तर त्यो व्यवहारमा लागू हुन सकेन ।’
त्यसैले वैशाख ५ गते बस्ने केन्द्रीय पाठ्यपुस्तक अनुगमन समितिको बैठकले पाठ्यपुस्तक अभावलाई कसरी समाधान गर्ने भन्ने विषयमा नयाँ निर्णय गर्नेछ । गत पुसमा कागज खरिद टेन्डर प्रक्रिया सुरु गरिएको र फागुन ६ गते प्राप्त टेन्डर प्रस्ताव खोलिएका कारण समस्या आएको केन्द्रले जनाएको छ । तर, केन्द्रले प्रतिमेट्रिक टन ८० हजार २ सय ३० रुपैयाँ लागत अनुमान गरेकामा ८४ हजार ८ सय रुपैयाँ प्रतिमेट्रिक टनको प्रस्ताव परेको थियो ।
लागत अनुमानभन्दा बढीको प्रस्ताव परेकाले टेन्डरलाई रद्द गरी विशेष परिस्थिति जनाउँदै कोटेसनका आधारमा बाबा पेपर मिलबाट कागज लिने निर्णय गरिएको थियो । सो मिलले प्रतिमेट्रिक टन ७८ हजार ७ सय ६१ रुपैयाँमा कागज उपलब्ध गराएको प्रबबन्ध सञ्चालक झाले बताए । अभिभावक संघ नेपालका अध्यक्ष सुप्रभात भण्डारीले कमिसनका कारण बर्सेनि पाठ्यपुस्तकको अभाव सिर्जना हुने गरेको आरोप लगाए । सरकारले सार्वजनिक गरेको शासकीय सुधार कार्यक्रममा समयमा पाठ्यपुस्तक उपलब्ध गराउन नसक्ने अधिकारीलाई कारबाही गरिने स्पष्ट लेखिएकाले सोहीअनुसार दोषीमाथि कारबाही गर्न सरकारलाई उनले आग्रह गरे । विद्यालय तहको हालसम्म ४० प्रतिशत पाठ्यपुस्तक पु¥याइसकिएको साझा प्रकाशनका बजार विभाग प्रमुख केदार खतिवडाले बताए । देशभर अझै ६० प्रतिशत पुस्तक पु¥याउन बाँकी छ । केन्द्रले दैनिक १ लाख २५ हजार किताब छपाइ गर्ने बताए पनि छपाइ गर्न बाँकी तथ्यांक हेर्दा ४० दिनभन्दा बढी लाग्नेछ । जसले गर्दा जेठको दोस्रो साता मात्र पाठ्यपुस्तक छपाइ कार्य सकिने छ ।