शिक्षा र सरोकार

कविता "मलाई माफ गर मेरो गाउँ" जहाँ म जन्मे हुर्के क ख र ए बी सी डी पढे  जहाँको चिसो पानी आटो ढिंडो खाएर बढे  हो त्यही  जन्म भूमिमा मैले मेरो भविष्य देखिन । न त्यहाँ कुनै मैले चाहेको शिक्षा थियो  न कुनै सुविधासम्पन्न अस्पताल न कुनै चिल्लो बाटो न कुनै पार्क र रेष्टुरेन्ट न कुनै रोजगारी । थिए त केबल पुराना बस्तीहरू पुरानै सोचका मान्छेहरू घाँस दाउरा  कुटो कोदालोमै बिताउँथे तिनका दैनिकीहरु । सञ्चारको साधन थिए  त केबल  उनै कटुवाल  अनि हुलाकी दाइ पत्र मित्रताका  रसिला पत्रहरु चौतारीको जमघटले  सूचित गराउँथ्यो गाउँ भित्रका ताजा हालखबर हरु । खेल्थ्यौँ थोत्रा मोजाका बलहरु कपर्दी डन्डी बियो हरु च्यातिन्थ्यो कमीज  अनि  हराउथे बटनहरु उध्रेको कमिजको गाँठो सँगै कस्सिन्थे हाम्रा सम्बन्धहरु । तिजु र दमौराका  रुखका टुप्पामा बसेर  सुसेली हालेको अझै ताजै छ  बनभात खाने भन्दै  खेतका  कान्लामा आगो बालेको  अस्ति हो कि जस्तो लाग्छ । नदीको दहमा पौडी खेल्दा झण्डै डुबेर मरिएन त्यसैले त  पौडी न सिकियो  टाढाको स्कूल  जाँदा र आउँदा हस्याङ फस्याङ गर्दै  दौडिन सिकियो ।   पेट खाली हुँदा समेत  भोक लागेन नाङ्गै

आकाशमा बेगसरी  उड्ने ती चरीहरू  जो आपसमा  कहिल्यै ठोक्किँ दैनन्  हिमाल र पहाड देखि  बग्ने ती नदीहरू  जो आफूखुशी  कहिल्यै रोक्की दैनन । ठोकिन्छन् केबल  मान्छे नाना थरीहरू  जो ठोक्किन कै लागि  साँधीएका छन्  रोकिन्छन् केवल तिनै  ताल र पोखरीहरू  जो रोकिनकै लागि  बाँध बाँधिएका छन् । ठोक्कि नु  र रोकिनुको  यो कस्तो नियति  जो लुकामारी गर्दै  अघि बढिरहेका छन्   अहँ कहिल्यै रोकिँदैन  त्यो समयको गति  पछ्याउन नसक्ने  आफै लडिरहेका छन् । चरी झै उड्नु नदी झै बग्नु श्रम गरी खानु कसैलाई नठ गनू समयलाई चिन्नु आफ्नै बाटो हिन्नु 

पर्वत, २६ फागुन            तपाईले आफ्नो जन्म दिन कसरी मनाउनु हुन्छ ? केक काटेर, साथीभाई जम्मा गरी भोज भतेर नाच गान गरेर,  मिठाई बाडेर वा अन्य कुनै कार्य गरेर ।  जन्म दिन मनाउने आआफ्नै तरिकाहरु एवं शैलीहरु हुन्छन् । तर यहाका एक व्यक्तिले आफ्नो जन्म दिन फरक किसिमले मनाउँदै आउनु भएको छ । जिल्लाको मोदी गाउँपालिका वडा नं २ पातीचौर निवासी ६४ बर्षिय समाजसेवी बुद्धि प्रसाद तिवारीले आफ्नो जन्मदिनको अबसर पारेर छ ओटा विद्यालयमा अध्ययन गरेका छ जना उत्कृष्ट बिद्यार्थीहरुलाई पुरस्कार प्रदान गरी  जन्म दिन मनाउनु भएको हो ।  तिवारीले यस बर्ष मात्र नभइ विगत २२ बर्ष देखि यसै गरी आफ्नो जन्म दिन मानाउदै आउनु भएको छ ।          २०५४ सालमा दश हजार राशीको बुद्धि शुभ जन्मोत्सव अक्षयकोष स्थापना गरी त्यसको व्याजबाट गाउको जननेत्र मावि देउपुरबाट हरेक बर्ष एसएलसीमा प्रथम स्थान प्राप्त गर्ने एक जना, पशुपति निमावि र आदर्श प्राविबाट सर्वोत्कृष्ट हुने एक एक जना गरी तीन जना बिद्यार्थीलाई क्रमशः एक एक हजार  रुपैया पुरस्कार प्रदान गर्ने गरिएकोमा केही बर्ष पहिले देखि नमुना आवासीय मावि र देउपुर नमूना आवासीय माविका सर्