काशीराम शर्मा
बाँके १६, पुस।
विपन्न तथा सिमान्तकृत समुदायका बालबालिकालाई शिक्षाको मूलप्रवाहमा जोड्नको लागि अभिभावकको आयस्तर बढाउनुको बिकल्प नभएको एक अध्ययनले देखाएको छ । बाँके युनेस्को क्लवले युनिसेफ र नेपालगन्ज नगरपालिकाको सहयोगमा बालश्रमिकको पुनः स्थापना र आयस्तरबृद्धि कार्यक्रम सञ्चालनका लागि गरिएको पाईलोटिङ कार्यक्रमको लागि गरिएको अध्ययनले सो कुरा देखाएको हो ।
यो कार्यक्रम अनुसार जोखिमपूर्ण काममा रहेका बालश्रमीकलाई कामबाट मुक्त गरी घरमा पुनः स्थापना गर्दै आगामि शैक्षिक सत्रदेखि अनिवार्यरुपमा विद्यालय पठाउनुपर्ने छ । सो कार्यक्रममा पहिलो चरणमा नेपालगन्ज नगरपालिकाभित्र रहेका विपन्न ४५ परिवारलाई छनौट गरी उनीहरुका बालबालिकालाई बालश्रमबाट छुटाएर विद्यालय पठाउनुपर्ने सर्तमा अभिभावकको आयआर्जन बृद्धि गर्न अभिभावकको चाहाना अनुसार सहयोग गर्ने कार्यक्रम अधिकृत सुनिल चौधरीले जानकारी दिए ।
त्यस्ता बालबालिकाहरुलाई उद्दार गरी घरमा पुनःस्थापना गर्ने उद्देश्यका साथ कायक्रम सञ्चालनमा ल्याएको क्लवका अध्यक्ष प्रबेज अलि सिद्दिकीले जानकारी दिए । उनले दातृ निकायले दिएको सहयोग सदुपयोग भए नभएको लागि क्लव तथा नेपालगन्ज नगरपालिका र युनिसेफको अनुगमन टोलीले पटक–पटक अनुगमन गर्ने र दुरुपयोग खास गरी बालबालिकालाई बालश्रमबाट मुक्त गरी घरमा पुनःस्थापना नगरी पुनः श्रममै लगाएको पाईएमा दिएको सहयोग पनि फिर्ता लिने र त्यस्ता अभिभावकलाई कालो सूचीमा राखेर भविश्यमा कुनै पनि सहयोग नगर्ने लगायतका शर्तहरु भएको बताए ।
क्लवले पहिलो चरणमा ४५ परिवारका ४५ जना बालबालिकालाई बालश्रमबाट मुक्त गराउदै सबैलाई आयआर्जनमा सघाउ पुराउनको लागि प्रति परिवार १५ हजार बराबरको आर्थिक सहयोग गरीएको बताए । नेपालगन्ज नगरपालिका क्षेत्रमा रहेका पसलमा कार्यरत ३ जना, ग्यारेजमा काम गर्ने २ जना, घरेलु कामदारको रुपमा १७ जना, कवाड बटुलेर हिड्ने ३ जना, ईटा भट्टामा १, सुन पसलमा ३ जना, भाँडा पसल ३, टेलर्समा २, डकर्मी ५, सामान ओसारपसार ३, होटलमा काम गर्दै गरेका ४ जना बालबालिकालाई जोखिम पूर्ण कामबाट मुक्त गराउदै घरमा नै पुनःस्थापना गरी विद्यालय पठाउने तयारीमा राखिएको छ ।