काठमाडौँ, साउन १३ गते । विद्यालय शान्ति क्षेत्रको निर्देशिका कार्यान्वयनमा आएपछि विद्यालय बन्दका घटना कम हुँदै गएको पाइएको छ ।
निर्देशिका आइसकेपछि विद्यार्थीको पठनपाठनमा असर पर्ने गरी विद्यालय बन्द गराएर माग पूरा गराउनुको सट्टा विद्यालय प्रशासन मात्र बन्द वा अन्य विकल्प प्रयोग गरिएको हुँदा बन्दका घटनामा कमी आएको हो ।
शिक्षा पत्रकार समूहले २०७० वैशाखदेखि ०७१ असारसम्म नागरिक दैनिक, गोरखापत्र, कान्तिपुरलगायत विभिन्न पत्रपत्रिकामा आएका समाचार अध्ययन÷विश्लेश्षणअनुसार सो अवधिभरि पठनपाठन प्रभावित हुने गरी जम्मा कुल १४५ मात्र घटना भएका छन् । विसं २०६८ जेठ ११ मा विद्यालय शान्ति क्षेत्र घोषणा भएसँगै सरकारले विद्यालय शान्ति क्षेत्र राष्ट्रिय ढाँचा र कार्यान्वयन निर्देशिका जारी गरेको थियो ।
अध्ययनअनुसार महिनाका आधारमा सबैभन्दा बढी नयाँ शैक्षिकसत्र सुरु हुने अवधि वैशाखदेखि असारसम्म बढी घटना भएको पाइन्छ । बन्दले प्रभावित हुने घटनामा १०९ सरकारी र २० निजी विद्यालय रहेका छन् ।
अध्ययनका क्रममा पठनपाठन प्रभावित हुने ४३ घटना विद्यार्थी सङ्गठनले गराएका छन् । तीमध्ये अखिल (क्रान्तिकारी)ले १२, अनेरास्ववियुले पाँच र चारवटा नेविसले घटना घटाएको शिक्षा पत्रकार समूहका उपाध्यक्ष दीपक दाहालले जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले अन्य बाँकी बन्दका घटनामा एकभन्दा बढी विद्यार्थी सङ्गठनको संलग्नतामा भएको बताउनुभयो । शिक्षक÷प्राध्यापकको संलग्नमा ३८ वटा घटना भएका छन् । सङ्गठनमा आबद्धता नभएका विद्यार्थी आफँैले १७ वटा बन्दका घटना गराएको पाइन्छ ।
विभिन्न शैक्षिक सङ्घसंस्था, पुस्तक अभाव, अभिभावक र कर्मचारी पनि बन्दका कारक भएको प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको छ ।
उपाध्यक्ष दाहालका अनुसार मूल्यवृद्धि, अनियमित शुल्कवृद्धि, भवन निर्माण र विभिन्न नियुक्ति प्रकरणको निहुँमा पनि बन्द गर्दै आएको पाइन्छ । दाहालले भन्नुभयो–“अध्ययनका क्रममा अभिभावकले उच्च शुल्क लिएको विरोध र शिक्षकले विभिन्न कारण देखाउँदै विद्यालय बन्द गर्ने गरेको समेत पाइएको छ ।”
नेपाल विद्यार्थी सङ्घका कार्यवाहक अध्यक्ष मनहरि श्रेष्ठले कुनै पनि विद्यालयका विद्यार्थीलाई आफूहरूले जबर्जस्ती सङ्गठनमा नल्याएको दाबी गर्दै पछिल्लो पटक विद्यालय बन्द गर्नेमा सबैभन्दा बढी शिक्षक र अभिभावक नै देखिएका छन् भन्नुभयो ।