Skip to main content

उमाविमा व्यावसायिक विषयको पाठ्यक्रम तयारीमा अन्योल


काठमाडौँ,  भदौ १५ गते  । विद्यालय तहको कक्षा १२ सम्म प्राविधिक र व्यावसायिक शिक्षा दिलाउने सरकारको नीति रहे पनि पाठ्यक्रम निर्माण, परीक्षा सञ्चालन, अनुगमन र व्यवस्थापनमा शिक्षा विभाग र प्राविधिक शिक्षा तथा व्यावसायिक शिक्षा परिषद् (सिटिइभिटी) बीच जिम्मेवारी बाँडफाँडको विवाद देखिएको छ । 
सरकारले २०६४ सालदेखि कार्यान्वयनमा ल्याएको विद्यालय क्षेत्र सुधार कार्यक्रम         (एसएसआरपी) मा कक्षा १२ सम्म माध्यमिक शिक्षा मान्ने र कक्षा ९ देखि प्राविधिक विषयमा अध्ययन गर्न चाहने विद्यार्थीलाई सो सुविधा दिने उल्लेख छ । 

सोहीअनुसार हाल कक्षा ९ र १० का लागि सिटिइभिटीले तयार गरेको पाठ्यक्रमका आधारमा देशका विभिन्न जिल्लामा व्यावसायिक विद्यालयमा पनि अध्यापन भइरहेको छ । ती विद्यार्थीले कक्षा १० पछि कुन निकायले तयार गरेको पाठ्यक्रम पढ्छन् भन्ने यकिन हुन सकेको छैन । 

बसुन्धरास्थित एक्टिभ कलेजले आज यहाँ आयोजना गरेको ‘शिक्षा क्षेत्रका चुनौती’ विषयक छलफल कार्यक्रममा सिटिइभिटीका परीक्षा नियन्त्रक शिवशङ्कर घिमिरेले शिक्षा ऐन संशोधनको क्रममा रहेको र कक्षा ११ र १२ को पाठ्यक्रम तयारीका लागि शिक्षा विभागले पाठ्यक्रम विकास केन्द्रलाई आग्रह गर्ने सुनिएको बताउँदै यसमा परिषद्को भूमिका स्पष्ट नभएको बताउनुभयो ।

उहाँले शिक्षा मन्त्रालयले लागू गर्ने नीतिको पालना गर्नु सबै निकायको जिम्मेवारी भए पनि परिषद्ले गर्न सक्ने काममा यसलाई परिचालन गर्नुपर्ने बताउनुभयो ।

कार्यक्रममा राष्ट्रिय योजना आयोगका सदस्य डा चन्द्रमणि अधिकारीले शिक्षा क्षेत्रमा सरकारले लगानी गरेअनुसारको प्रतिफल आउन नसकेको धारणा राख्नुभयो ।

शिक्षाविद् डा तीर्थराज खनियाँले शिक्षा क्षेत्रमा व्यक्तिका कारण उत्पन्न हुने खराबी कमजोरीलाई सिङ्गो प्रणाली नै ध्वस्त भयो भन्ने ढङ्गले चित्रण गर्न नहुनेमा जोड दिनुभयो । 

कलेजमा संस्थापक प्रिन्सिपल डा गोपीलाल न्यौपानेले शिक्षा क्षेत्रका समग्र समस्याको सम्बोधन गर्न शिक्षा मन्त्रालय र मातहतका निकायले सरोकारवालाको सुझावलाई ग्रहण गर्नुपर्ने बताउनुभयो । रासस

Popular posts from this blog

प्राबिधिक शिक्षा

प्राबिधिक शिक्षा देश बिकासको आधार कुनै प्रविधिसँग सम्बन्धित भएर हासिल गरिने व्यावसायिक ज्ञानलाई प्राविधिक शिक्षा भनिन्छ । सामान्यतया शिक्षाको अर्थ ज्ञान आर्जन गर्नु वा केही सिक्नु भन्ने हो । शिक्षाले नै मानिसलाई कुनै विषयमा निष्णात वा पारङ्गत बनाउँछ । यसकारण यन्त्र, उपकरण, मेसिन, उदोगधन्दा, कलकारखाना लगायतका विभिन्न प्रविधिसँग सम्बन्धित ज्ञानलाई प्राविधिक शिक्षा भनिन्छ । यस्तो शिक्षा वर्तमानको आवश्यकता बनेको छ । प्राविधिक शिक्षाको माध्यमबाट वर्तमान समयमा व्यक्तिले आफ्नो आर्थिक स्थिति सुदृढ बनाई राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा समेत योगदान गर्नसक्छ । वर्तमान समय विज्ञान र प्रविधिको समय हो । मुलुकको विकासका लागि भौतिक तथा प्राकृतिक साधन स्रोतको जति मात्रामा भूमिका रहन्छ त्यो भन्दा बढी भूमिका जनशक्ति वा मानवशक्तिको रहन्छ । देश विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्ने मानवीय पूँजी निर्माणका लागि प्राविधिक शिक्षा अपरिहार्य छ । प्राविधिक ज्ञान आर्जन गरेको व्यक्तिले मात्र प्राकृतिक साधन र स्रोतको समुचित उपयोग गरी मानवकल्याणका निमित्त योगदान दिनसक्छ । हाम्रो देश नेपाल विश्वका अन्य कतिपय मुलुकको दाँजोम

कार्यमूलक अनुसन्धान सम्बन्धि जानकारी र केही नमुनाहरु

एक्सन रिसर्च  सन् १९०३ पश्चात् कार्यमूलक अनुसन्धानको प्रयोग शैक्षिक क्षेत्रमा सुरुआत भएको हो । अधिकांश शिक्षकहरु स्वयम्मा एक्सन प्लान, एक्सन रिसर्च, प्रोजेक्ट वर्क जस्ता टर्महरुमा अलमलमा परेको वा एकै प्रकारले व्याख्या गर्ने र बुझ्ने गरेको समेत पाइएको छ ।विशेषतः शिक्षण सिकाइ प्रक्रियाको सिलसिलामा शिक्षकले फेस गर्नुपरेका समस्याहरु समाधान गर्नका लागि कार्यमूलक अनुसन्धान गर्ने र उक्त अनुसन्धानबाट शिक्षण सिकाइमा आएको सुधारसहितको प्रतिवेदन प्रस्तुति एक महत्वपूर्ण शैक्षिक पक्षमा हामी शिक्षण पेसाकर्मीहरु जुटिरहेका छौं । शैक्षिक स्तरीयतामा अभिवृद्धि सहितको कक्षाकोठाको क्रियाकलापमा सहजता र सरलता स्थापना गर्दै दैनिक शैक्षिक क्रियाकलाप समस्यामूक्त बनाउने काम नै एक्सन रिसर्चको अभिष्ट हो । यो गरेर सिक्ने विधि हो । एक्सन रिसर्च के हो ? एक्सन रिसर्चको व्यापक परिभाषा र अर्थको सहजीकरण लामो र विस्तृत विषय हो । संक्षिप्तमा त पहिचान हुनु जरुरी छ नै । खासगरी शिक्षकद्वारा गरिने सोधपुछमा आधारित अनुसन्धान र अभ्यासबाट परीक्षण हुँदै नयाँ प्रयोगको कार्यान्वयन, तुलनात्मक नतिजा विश्लेषण माध्यमबाट शिक्ष

गणितमा अधिकांश विद्यार्थीहरु असफल हुनुका कारण र समाधानका उपायहरु

भूमिराज शर्मा गणितमा अधिकांश विद्यार्थीहरु असफल हुनुका कारण र समाधानका उपायहरु                               गणित अंकहरुको विज्ञान हो । वर्तमान परिवेशमा गणित केवल अंकहरुको विज्ञान मात्र होइन यो त मानव जीवन हो । जीवनको हरेक पलसँग गणित जोडिएको छ । हरेक विषयको विषयगत ज्ञान गणितको अध्ययन विना पूरा हुदैन । त्यसैले भनिन्छ गणित शिक्षाको मूल जरा हो । गणितीय ज्ञान विना कुनै पनि ज्ञान संभव छैन । मानव जीवनको मेरुदण्ड जस्तै शिक्षाको मेरुदण्ड गणित नै हो । गणितको विकास नभैकन विज्ञान र प्रविधिको विकास हुदैन, विज्ञान र प्रविधिको विकास बिना राष्ट्रको विकास सम्भव हुँदैन ।            मानवीय क्रियाकलापको अन्र्तनिहित शक्ति गणितमा नै निहित छ । विश्वका हरेक पक्षहरुमा गणितको अध्ययन र उपस्थिति जरुरी छ । विद्यार्थीहरुको बुद्घिमत्ताको परीक्षण पनि गणितीय साधनकै प्रयोगले गर्न सकिन्छ । कुनै विद्यार्थी गणितमा कमजोर छ भने उसले हरेक विषयमा आफूलाई कमजोर महसुस गरी आत्मविश्वास विहीन बन्छ तर गणितमा अब्बल विद्यार्थी आफूलाई हरेक विषयमा अब्बल रहेको प्रमाणित गर्न सक्छ र आफूलाई आत्मविश्वासले भर्न सक्छ । तसर्थ मानव