नेपालको संविधान २०७२ (मस्यौदा ) मा नेपाल शिक्षक महासंघको तर्फबाट शिक्षा क्षेत्रसंग सम्बन्धित निम्नानुसारका सुझावहरु समावेश गरिनु पर्ने l
१. समयानुकुल शिक्षालाई परिवर्तन र परिमार्जन गर्दै राज्यलाई निर्देशन र सिफारिस गर्न संवैधानिक उच्चस्तरीय शिक्षा आयोगको प्रबन्ध गर्न,
२. शिक्षक नियुक्ती र पदोन्नतिको छनौट र सिफारिसका लागि संवैधानिक शिक्षक सेवा आयोगको प्रबन्ध गर्नु पर्ने,
३. विद्यालय तहको शिक्षालाई नि:शुल्क बनाई मौलिक हकको रुपमा स्थापित गर्न संघ, प्रदेश र स्थानीय सरकारले बार्षिक बजेटको कम्तिमा २० प्रतिशत नघटाई शिक्षा क्षेत्रमा रकम विनियजन गर्नु पर्ने,
४. अनुसुची ७ स्थानिय तहको अधिकार सूचीको ९ मा भएको प्राथमिक र माध्यमिक शिक्षालाई झकेर अनुसूचि ६ मा बालविकास केन्द्रलाई विद्यालय संरचनामा समावेश गरी आधारभूत र माध्यमिक शिक्षा उल्लेख गरी संघ र प्रदेशको साझा अधिकार सूचीमा राखिनु पर्ने,
५. नेपालमा कार्यरत पेशाकर्मीहरुले श्रमिकहरुको राजनीतिक अधिकार (चुन्ने, चुनिने अधिकार र प्रतिनिधित्वको अधिकार) सहितको ट्रेड युनियन अधिकारको सुनिश्चितता, रोजगारीको सुरक्षा, सामाजिक सुरक्षा लगायतका श्रमिकहरुका हक अधिकारलाई संविधानमा समावेश गरिनु पर्ने,
६. श्रमिकको परिभाषामा 'श्रमिक भन्नाले सारीरिक वा मानसिक श्रम गरी ज्याला आर्जन गर्ने मजदूर, कामदार, कर्मचारी र शिक्षक समेतलाई जनाउने छ' भनी उल्लेख गरिनु पर्ने,
७. प्रारम्भिक मस्यौदामा मातृभाषाको व्यवस्था माध्यमिक तह सम्मलाई गरिएकोमा सो हटाई पूर्व प्राथमिक/ बालविकासदेखि आधारभूत तहसम्मको शिक्षा मातृभाषामा प्राप्त गर्ने र कानुन बमोजिम विद्यालय तथा शैक्षिक संस्था खोल्ने र संचालन गर्ने हक हुनु पर्ने .
तिलक कुँवर
महासचिव