Skip to main content

मेरो केहि बार्षिक योजनाहरु

हरेक नयाँ बर्ष सँगै ब्यक्तिले केहि नयाँ पनको महशुस गर्नु स्वभाबिक हो । जसरी बर्ष फेरिएको हुन्छ त्यसैगरी ब्यक्तिका चाहना, आबश्यकता  र आकांक्षाहरु पनि बदलि रहन्छन ।   नयाँ बर्षको आगमन सँगै अघिल्लो बर्षका कार्यहरु, उपलब्धिहरु र कमजोरीहरुको समिक्षा गर्दै  भाबी योजनाहरुको निर्माण र कार्यान्वयन तर्फ लाग्नु पर्ने हुन्छ ।

शिक्षा क्षेत्रमा कृयाशील शिक्षाकर्मी हुनुको नाताले स्वभाबिक रुपमा मेरा योजनाहरु शिक्षाको सुधार, बिकास र  पेसागत उन्नयनमा  आधारित हुने गर्दछन् ।  पहिलो प्राथमिकता शिक्षण पेसाको पेसागत बिकास, जवाफदेहिता, इमान्दारिता र कर्तब्यनिष्ठता नै हो । नयाँ बर्षको आगमन सँगै नयाँ शैक्षिक सत्रको शुरुवात भइसकेको छ ।  बिद्यार्थी भर्ना अभियानमा सकृय सहभागी भई बिद्यालय बाहिर रहेका बालबालिकाहरुलाई  भर्ना गराई उनीहरुको शिक्षाको अधिकार सुनुश्चित गराउनु प्रमुख दायित्व हो ।  बालबालिकाहरुलाई समयमै पाठ्य पुस्तक उपलब्ध गराउने, आबश्यक परामर्श र सल्लाह प्रदान गर्ने  खालका योजनाहरु समेटिनु  पर्ने हुन्छ ।
प्रत्येक शिक्षकले शैक्षिक सत्रको शुरुमा आफूले अध्यापन गर्ने बिषयहरुको  सबै खाले योजनाहरुको निर्माण गर्ने,  शिक्षण  सामग्रीहरुको बन्दोबस्त मिलाउने,  सन्दर्भ सामग्रीहरुको  खोजी तथा संकलन गर्ने, आबश्यक पर्ने बिधि तथा प्रबिधिहरुको उपयोगका लागि पूर्ब तैयारी गर्ने,  नियमित रुपमा प्रयोगमा आउने मूल्यांकनका साधनहरुको तैयारी गर्ने जस्ता योजनाहरु निर्माणमा आफूलाई ब्यस्त गराउनु पर्दछ ।  मेरा योजनाहरु पनि यिनै बिषय बस्तुहरुमा केन्द्रित हुनेछन ।

आफ्नो बिषयसंग सम्बन्धित नबिनतम जानकारीहरु संग परिचित हुने, आफूलाई अध्ययनशील बनाउने, बिद्यार्थीहरुको उपलब्धि बृद्धि को योजना बनाउने, शिक्षण सुधार योजनाहरु निर्माण गर्ने, अतिरिक्त समय ब्यबस्थापनको योजना गर्ने,  आबश्यक स्रोत साधनहरुको  ब्यबस्थापन  गर्ने जस्ता कार्य हरुमा योजनाबद्ध  ढंगले लाग्ने ।

यसका अतिरिक्त बिद्यालय सुधार योजना निर्माण र त्यसको कार्यान्वयनमा सकृय रहने, शिक्षासंग सम्बन्धित पुस्तक, लेख रचनाहरू लेखन तथा प्रकाशन गर्ने, शिक्षण सिकाईसंग सम्बन्धित खोज अनुसन्धान गर्ने ।  समुदाय सचेतिकरण कार्यक्रमहरुमा सहभागी हुने ।  शिक्षण सिकाईका ज्ञान तथा अनुभबका लागि बिभिन्न शिक्षण संस्था तथा स्थानहरुको अबलोकन भ्रमण गर्ने । बिभिन्न  शैक्षिक अन्तर कृयात्मक  कार्यक्रमहरुमा बिचार बिनिमय गर्ने जस्ता कार्यहरुमा सरिक हुने  नै नयाँ बर्षका योजनाहरु हुन ।

Popular posts from this blog

प्राबिधिक शिक्षा

प्राबिधिक शिक्षा देश बिकासको आधार कुनै प्रविधिसँग सम्बन्धित भएर हासिल गरिने व्यावसायिक ज्ञानलाई प्राविधिक शिक्षा भनिन्छ । सामान्यतया शिक्षाको अर्थ ज्ञान आर्जन गर्नु वा केही सिक्नु भन्ने हो । शिक्षाले नै मानिसलाई कुनै विषयमा निष्णात वा पारङ्गत बनाउँछ । यसकारण यन्त्र, उपकरण, मेसिन, उदोगधन्दा, कलकारखाना लगायतका विभिन्न प्रविधिसँग सम्बन्धित ज्ञानलाई प्राविधिक शिक्षा भनिन्छ । यस्तो शिक्षा वर्तमानको आवश्यकता बनेको छ । प्राविधिक शिक्षाको माध्यमबाट वर्तमान समयमा व्यक्तिले आफ्नो आर्थिक स्थिति सुदृढ बनाई राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा समेत योगदान गर्नसक्छ । वर्तमान समय विज्ञान र प्रविधिको समय हो । मुलुकको विकासका लागि भौतिक तथा प्राकृतिक साधन स्रोतको जति मात्रामा भूमिका रहन्छ त्यो भन्दा बढी भूमिका जनशक्ति वा मानवशक्तिको रहन्छ । देश विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्ने मानवीय पूँजी निर्माणका लागि प्राविधिक शिक्षा अपरिहार्य छ । प्राविधिक ज्ञान आर्जन गरेको व्यक्तिले मात्र प्राकृतिक साधन र स्रोतको समुचित उपयोग गरी मानवकल्याणका निमित्त योगदान दिनसक्छ । हाम्रो देश नेपाल विश्वका अन्य कतिपय मुलुकको दाँजोम

कार्यमूलक अनुसन्धान सम्बन्धि जानकारी र केही नमुनाहरु

एक्सन रिसर्च  सन् १९०३ पश्चात् कार्यमूलक अनुसन्धानको प्रयोग शैक्षिक क्षेत्रमा सुरुआत भएको हो । अधिकांश शिक्षकहरु स्वयम्मा एक्सन प्लान, एक्सन रिसर्च, प्रोजेक्ट वर्क जस्ता टर्महरुमा अलमलमा परेको वा एकै प्रकारले व्याख्या गर्ने र बुझ्ने गरेको समेत पाइएको छ ।विशेषतः शिक्षण सिकाइ प्रक्रियाको सिलसिलामा शिक्षकले फेस गर्नुपरेका समस्याहरु समाधान गर्नका लागि कार्यमूलक अनुसन्धान गर्ने र उक्त अनुसन्धानबाट शिक्षण सिकाइमा आएको सुधारसहितको प्रतिवेदन प्रस्तुति एक महत्वपूर्ण शैक्षिक पक्षमा हामी शिक्षण पेसाकर्मीहरु जुटिरहेका छौं । शैक्षिक स्तरीयतामा अभिवृद्धि सहितको कक्षाकोठाको क्रियाकलापमा सहजता र सरलता स्थापना गर्दै दैनिक शैक्षिक क्रियाकलाप समस्यामूक्त बनाउने काम नै एक्सन रिसर्चको अभिष्ट हो । यो गरेर सिक्ने विधि हो । एक्सन रिसर्च के हो ? एक्सन रिसर्चको व्यापक परिभाषा र अर्थको सहजीकरण लामो र विस्तृत विषय हो । संक्षिप्तमा त पहिचान हुनु जरुरी छ नै । खासगरी शिक्षकद्वारा गरिने सोधपुछमा आधारित अनुसन्धान र अभ्यासबाट परीक्षण हुँदै नयाँ प्रयोगको कार्यान्वयन, तुलनात्मक नतिजा विश्लेषण माध्यमबाट शिक्ष

गणितमा अधिकांश विद्यार्थीहरु असफल हुनुका कारण र समाधानका उपायहरु

भूमिराज शर्मा गणितमा अधिकांश विद्यार्थीहरु असफल हुनुका कारण र समाधानका उपायहरु                               गणित अंकहरुको विज्ञान हो । वर्तमान परिवेशमा गणित केवल अंकहरुको विज्ञान मात्र होइन यो त मानव जीवन हो । जीवनको हरेक पलसँग गणित जोडिएको छ । हरेक विषयको विषयगत ज्ञान गणितको अध्ययन विना पूरा हुदैन । त्यसैले भनिन्छ गणित शिक्षाको मूल जरा हो । गणितीय ज्ञान विना कुनै पनि ज्ञान संभव छैन । मानव जीवनको मेरुदण्ड जस्तै शिक्षाको मेरुदण्ड गणित नै हो । गणितको विकास नभैकन विज्ञान र प्रविधिको विकास हुदैन, विज्ञान र प्रविधिको विकास बिना राष्ट्रको विकास सम्भव हुँदैन ।            मानवीय क्रियाकलापको अन्र्तनिहित शक्ति गणितमा नै निहित छ । विश्वका हरेक पक्षहरुमा गणितको अध्ययन र उपस्थिति जरुरी छ । विद्यार्थीहरुको बुद्घिमत्ताको परीक्षण पनि गणितीय साधनकै प्रयोगले गर्न सकिन्छ । कुनै विद्यार्थी गणितमा कमजोर छ भने उसले हरेक विषयमा आफूलाई कमजोर महसुस गरी आत्मविश्वास विहीन बन्छ तर गणितमा अब्बल विद्यार्थी आफूलाई हरेक विषयमा अब्बल रहेको प्रमाणित गर्न सक्छ र आफूलाई आत्मविश्वासले भर्न सक्छ । तसर्थ मानव