Skip to main content

उच्च शिक्षामा दुई लाख विद्यार्थी घटे


Image result for विद्यार्थी घटे

काठमाडौं, १० साउन/ उच्च शिक्षा अध्ययन गर्ने विद्यार्थीको संख्या अघिल्लो वर्षको तुलनामा २९ प्रतिशतले घटेको छ । तीन प्रतिष्ठान र ६ विश्वविद्यालयमा गत वर्ष  ६ लाख विद्यार्थीले अध्ययन गरेपनि यसवर्ष चार लाख मात्रै अध्ययनरत छन् ।  
सरकारले दुई साताअघि सार्वजनिक गरेको आर्थिक सर्वेक्षणअनुसार त्रिभुवन विश्वविद्यालय, काठमाडौं, लुम्बिनी बौद्ध, कृषि तथा वन विज्ञान, मध्य पश्चिमाञ्चल, सुदुर पश्चिमाञ्चल, विपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रंतिष्ठान, चिकित्सा विज्ञान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान  र पाटन स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा अघिल्लो वर्ष ६ लाख ७८ हजार विद्यार्थी रहेकोमा यस वर्ष घटेर ४ लाख ८० हजारमा झरेको छ । 
त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा अध्ययन गर्ने विद्यार्थी संख्या ब्यापक उतार चढाब देखिएको छ । शैक्षिक सत्र ०७०÷७१ मा त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा अध्ययनर गर्ने विद्यार्थीको संख्या अघिल्लो वर्षको तुलना ३३ प्रतिशतले घटेको छ । आर्थिक सर्वेक्षण प्रतिवेदन अनुसार अघिल्लो शैक्षिक सत्रमा ६ लाख ४ हजार विद्यार्थी रहेकोमा ०७०÷७१ मा ४ लाख ५ हजारमा सिमिति भएको छ । ०६६÷६७ देखि ०६८÷६९ सम्म ३ लाख ७३ हजारको हाराहारीमा विद्यार्थी रहेपनि ०६९÷७० मा ६ लाख पुगेको थियो । यो संख्या क्रमश घटै गएको हो । 
त्रिविमा ६० आगिंक र १ हजार ५३ सम्बन्धन प्राप्त कलेज छन् । ०६९÷७० मा आगिंकमा २ लाख ७३ हजार विद्यार्थी रहेकोमा गत वर्ष घटेर १ लाख ४८ मा झरेको छ । त्यस्तै सम्बन्धन प्राप्त एक हजार ५३ कलेजमा ०६९÷७० मा ३ लाख ३१ हजार विद्यार्थी रहेकोमा पछिल्लो वर्ष २ लाख ५७ भएको छ । 
त्रिविको बार्षिक शैक्षिक क्यालेन्डर अनुसार शैक्षिक गतिविधि सञ्चालन नभएपछि विद्यार्थीले स्वदेशको अन्य विश्वविद्यालय र विदेशमा अध्ययन गर्न थालेका छन् ।

त्रिविको विद्यार्थी संख्या घटेपनि काठमाडौं विश्वविद्यालय (केयू)ंमा विद्यार्थी संख्या बृद्धि भएको छ । केयूको ६ आगिक र १५ सम्बन्धन प्राप्त कलेजमा ०६९÷७० मा १३ हजार विद्यार्थी रहेकोमा पछिल्लो वर्ष यो संख्या बढेर १४ हजार सात सय पुगेको छ । पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालयमा पनि विद्यार्थी संख्या घटेको छ । 
 उच्च माध्यमिक विद्यालय अध्ययन गर्ने विद्यार्थीको संख्या पनि १२.१२ प्रतिशत घटेको छ । यस वर्ष चार लाख ५३ हजार ५ सय ९७ विद्यार्थी यस वर्ष अध्ययनरत छन् । यसमा कक्षा ११ मा २ लाख २५ हजार र १२ कक्षामा २ लाख २८ हजार विद्यार्थी छन् । 
आजको कान्तिपुर दैनिकमा यो खबर छापिएको छ । 

Popular posts from this blog

प्राबिधिक शिक्षा

प्राबिधिक शिक्षा देश बिकासको आधार कुनै प्रविधिसँग सम्बन्धित भएर हासिल गरिने व्यावसायिक ज्ञानलाई प्राविधिक शिक्षा भनिन्छ । सामान्यतया शिक्षाको अर्थ ज्ञान आर्जन गर्नु वा केही सिक्नु भन्ने हो । शिक्षाले नै मानिसलाई कुनै विषयमा निष्णात वा पारङ्गत बनाउँछ । यसकारण यन्त्र, उपकरण, मेसिन, उदोगधन्दा, कलकारखाना लगायतका विभिन्न प्रविधिसँग सम्बन्धित ज्ञानलाई प्राविधिक शिक्षा भनिन्छ । यस्तो शिक्षा वर्तमानको आवश्यकता बनेको छ । प्राविधिक शिक्षाको माध्यमबाट वर्तमान समयमा व्यक्तिले आफ्नो आर्थिक स्थिति सुदृढ बनाई राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा समेत योगदान गर्नसक्छ । वर्तमान समय विज्ञान र प्रविधिको समय हो । मुलुकको विकासका लागि भौतिक तथा प्राकृतिक साधन स्रोतको जति मात्रामा भूमिका रहन्छ त्यो भन्दा बढी भूमिका जनशक्ति वा मानवशक्तिको रहन्छ । देश विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्ने मानवीय पूँजी निर्माणका लागि प्राविधिक शिक्षा अपरिहार्य छ । प्राविधिक ज्ञान आर्जन गरेको व्यक्तिले मात्र प्राकृतिक साधन र स्रोतको समुचित उपयोग गरी मानवकल्याणका निमित्त योगदान दिनसक्छ । हाम्रो देश नेपाल विश्वका अन्य कतिपय मुलुकको दाँजोम

कार्यमूलक अनुसन्धान सम्बन्धि जानकारी र केही नमुनाहरु

एक्सन रिसर्च  सन् १९०३ पश्चात् कार्यमूलक अनुसन्धानको प्रयोग शैक्षिक क्षेत्रमा सुरुआत भएको हो । अधिकांश शिक्षकहरु स्वयम्मा एक्सन प्लान, एक्सन रिसर्च, प्रोजेक्ट वर्क जस्ता टर्महरुमा अलमलमा परेको वा एकै प्रकारले व्याख्या गर्ने र बुझ्ने गरेको समेत पाइएको छ ।विशेषतः शिक्षण सिकाइ प्रक्रियाको सिलसिलामा शिक्षकले फेस गर्नुपरेका समस्याहरु समाधान गर्नका लागि कार्यमूलक अनुसन्धान गर्ने र उक्त अनुसन्धानबाट शिक्षण सिकाइमा आएको सुधारसहितको प्रतिवेदन प्रस्तुति एक महत्वपूर्ण शैक्षिक पक्षमा हामी शिक्षण पेसाकर्मीहरु जुटिरहेका छौं । शैक्षिक स्तरीयतामा अभिवृद्धि सहितको कक्षाकोठाको क्रियाकलापमा सहजता र सरलता स्थापना गर्दै दैनिक शैक्षिक क्रियाकलाप समस्यामूक्त बनाउने काम नै एक्सन रिसर्चको अभिष्ट हो । यो गरेर सिक्ने विधि हो । एक्सन रिसर्च के हो ? एक्सन रिसर्चको व्यापक परिभाषा र अर्थको सहजीकरण लामो र विस्तृत विषय हो । संक्षिप्तमा त पहिचान हुनु जरुरी छ नै । खासगरी शिक्षकद्वारा गरिने सोधपुछमा आधारित अनुसन्धान र अभ्यासबाट परीक्षण हुँदै नयाँ प्रयोगको कार्यान्वयन, तुलनात्मक नतिजा विश्लेषण माध्यमबाट शिक्ष

गणितमा अधिकांश विद्यार्थीहरु असफल हुनुका कारण र समाधानका उपायहरु

भूमिराज शर्मा गणितमा अधिकांश विद्यार्थीहरु असफल हुनुका कारण र समाधानका उपायहरु                               गणित अंकहरुको विज्ञान हो । वर्तमान परिवेशमा गणित केवल अंकहरुको विज्ञान मात्र होइन यो त मानव जीवन हो । जीवनको हरेक पलसँग गणित जोडिएको छ । हरेक विषयको विषयगत ज्ञान गणितको अध्ययन विना पूरा हुदैन । त्यसैले भनिन्छ गणित शिक्षाको मूल जरा हो । गणितीय ज्ञान विना कुनै पनि ज्ञान संभव छैन । मानव जीवनको मेरुदण्ड जस्तै शिक्षाको मेरुदण्ड गणित नै हो । गणितको विकास नभैकन विज्ञान र प्रविधिको विकास हुदैन, विज्ञान र प्रविधिको विकास बिना राष्ट्रको विकास सम्भव हुँदैन ।            मानवीय क्रियाकलापको अन्र्तनिहित शक्ति गणितमा नै निहित छ । विश्वका हरेक पक्षहरुमा गणितको अध्ययन र उपस्थिति जरुरी छ । विद्यार्थीहरुको बुद्घिमत्ताको परीक्षण पनि गणितीय साधनकै प्रयोगले गर्न सकिन्छ । कुनै विद्यार्थी गणितमा कमजोर छ भने उसले हरेक विषयमा आफूलाई कमजोर महसुस गरी आत्मविश्वास विहीन बन्छ तर गणितमा अब्बल विद्यार्थी आफूलाई हरेक विषयमा अब्बल रहेको प्रमाणित गर्न सक्छ र आफूलाई आत्मविश्वासले भर्न सक्छ । तसर्थ मानव